Centraal staan de volgende onderzoeksvragen:

• Hoe maken bezoekers van de bibliotheek op dit moment gebruik van de bibliotheek?
• Op welke manier beoordelen zij de bibliotheek?
• En welke behoeften hebben zij m.b.t. (digitale) dienstverlening van de bibliotheek?

In dit onderzoek hebben we 1.878 bezoekers die de bibliotheek het afgelopen jaar minstens één keer bezocht hebben maar geen lid zijn van de bibliotheek, hiernaar gevraagd.

Waarom geen lid?
De redenen die ze hiervoor zelf geven, hebben vooral te maken met het lenen van boeken: dat ze boeken liever kopen, weinig tijd hebben om te lezen of de pas van iemand anders gebruiken. Ook komt meermaals naar voren dat ze e-books lezen vanuit andere bronnen, dat het abonnement geld kost en dat ze moeite hebben met de uitleentermijn.

Bibliotheken zouden een lidmaatschap aantrekkelijker kunnen maken. Een paar opties: de voordelen benadrukken, een boetevrij abonnement aanbieden of het aanbod aan e-books beter onder de aandacht brengen.

Bezoekers komen vooral voor: boeken lenen, ter plekke lezen, rustig zitten en werken/studeren
De bezoekers zijn niet heel frequent in de bibliotheek te vinden. De meesten (bijna de helft) komen een paar keer per jaar naar de bibliotheek. Een kwart komt ongeveer één keer per maand. De jongeren (16 t/m 34 jaar) komen het minst frequent naar dbieb.

Boeken lenen is voor de meeste groepen de belangrijkste reden, maar vooral voor ouders van kinderen, vrouwen, 16 tot 54 jarigen en middelbaar en hoger opgeleiden. Voor de jongste groep (16 tot 34 jaar) is werken en studeren in de bibliotheek vaak belangrijk; voor de andere groepen geldt dat niet. Ter plekke kranten, tijdschriften en boeken lezen is de belangrijkste bezoekreden voor lager opgeleiden, voor bezoekers van 55 jaar en ouder en voor mensen zonder kinderen. Ook voor mannen is ter plekke lezen veel belangrijker dan voor vrouwen. Verder valt op dat de reden ‘even een praatje maken of onder de mensen zijn’ veel vaker wordt genoemd als reden om naar de bibliotheek te gaan door 75-plussers (30%) en lager opgeleiden (20%). Hier zien we dus duidelijk de rol van de bibliotheek in het sociaal domein.

Associatie bibliotheek: (veel) boeken, rust en een fijne plek
Bezoekers zijn positief over de bibliotheek, de meesten geven een aanbevelingsscore van 7 of 8. Oudere bezoekers geven hogere aanbevelingsscores dan jongere bezoekers. De bibliotheek wordt vooral aanbevolen vanwege het grote aanbod, de fijne plek, goede sfeer, aardige medewerkers en omdat het belangrijk is dat de bibliotheek bestaat. Kritische opmerkingen gaan over de kleinere vestigingen, beperkte collectie, drukte en openingstijden.

Het minst zijn de bezoekers te spreken over de horecavoorzieningen; hierover is de helft tevreden, maar ook 14% ontevreden. De jongste groep is het minst positief, met name over de activiteiten, zitplekken, horecavoorzieningen en de leestafel zijn zij wat minder tevreden.

Veel bibliotheekdiensten zijn onbekend bij de doelgroepen
Veel bezoekers kennen niet het hele aanbod van de bibliotheek en weten bijvoorbeeld niet dat ze spreekuren, tabletcafés of huiswerkbegeleiding aanbieden. Luisterboeken, werkplekken en e-books zijn het beste bekend, bij 50 tot 60% van de bezoekers. Van de activiteiten zijn kinderactiviteiten, cursussen, informatieve bijeenkomsten en boekpresentaties bekend bij 30 tot ruim 40%. De overige diensten en activiteiten zijn maar bij een kwart of minder bekend. Opvallend is verder dat ook onder de 75-plussers maar 13% weet dat de bibliotheek een boekendienst aan huis heeft. Het Taalhuis is vooral bekend bij hoger opgeleiden, die niet de doelgroep vormen. Dat de bibliotheek hulp biedt bij het invullen van formulieren van de overheid is bij 19% van de lager opgeleiden bekend.

Bezoekers vinden hun informatie over de bibliotheek vooral op de website, in de bibliotheek of in een lokale krant. De lokale krant wordt het meest gebruikt door de oudere leeftijdsgroepen; de nieuwsbrief door ouders van kinderen. Lager opgeleiden zeggen vaker dat ze niet goed op de hoogte zijn en zij horen hun informatie iets vaker van een medewerker in de bibliotheek.

Lager opgeleiden het meest geïnteresseerd in hulp bij formulieren; bezoekers overall in cursussen en werkplekken
Welke diensten zijn interessant voor bezoekers? Overall zijn dat vooral: cursussen/workshops, werkplekken, informatieve bijeenkomsten, e-books, boekpresentaties en tentoonstellingen, maar het verschilt erg per leeftijdsgroep. Voor jongeren zijn vooral werkplekken en cursussen/workshops interessant. Voor 35 tot 54 jarigen cursussen/workshops en kinderactiviteiten en voor 55-plussers informatieve bijeenkomsten. Voor lager opgeleiden staat hulp bij het invullen van formulieren op de eerste plaats.

Illustratie: Maaike van den Akker

Vind je ook dat de Bibliotheek onmisbaar is? Word dan Biebstiper