Niet-neoliberaal leven: hoe dan?
‘Een betere wereld begint niet bij jezelf maar op de barricades’ Schrijvers en activisten Arthur en Jarmo Berkhout tekenen voor deze quote, in de bio van hun instagrampagina. Tijdens de Nacht van de Filosofie dagen ze je uit om voorbij het kapitalisme te kijken.
Wat is neoliberalisme
Volgens Arthur en Jarmo dringt het langzaam door bij jonge mensen dat het huidige economische systeem wel eens een one-way ticket naar rampspoed zou kunnen zijn. En dat terwijl we al decennialang geïndoctrineerd zijn met het dogma dat er helemaal geen alternatief is voor het kapitalisme. Ze schetsen de wereld als een plek die onleefbaar dreigt te worden; van ongelijkheid en pandemieën tot klimaatverandering. Maar wat is het alternatief? Hoe kunnen we weerstand bieden aan dat wat het leven onmogelijk maakt? Waar te beginnen met de revolutie?
Arthur en Jarmo gaan in deze talk dieper in op de vraag wat neoliberalisme eigenlijk is en wat het met ons doet.
Van Dale zegt over neoliberalisme:
Vorm van hedendaags liberalisme die sterk de nadruk legt op marktwerking en vrijhandel, en voor de overheid maar een bescheiden rol ziet.
De broers zien het meer als een visie op de aard van de mens dan een economische leer. Eén waarbij het onbelemmerd verbruik van de natuur en elkaar geldt als vrijheid. De neoliberale subjectiviteit die daarmee samenhangt is een manier van leven die de grondslagen van het leven zelf ondermijnt; ondemocratisch en asociaal.
Willen we het tij keren, dan zijn nieuwe politieke alternatieven nodig. We verkeren immers in een permanente noodtoestand en struikelen van crisis naar crisis. De oplossingen liggen buiten de kaders van het huidige systeem en vragen om het ontwikkelen van een manier van leven, een vorm van ons menszijn, dat is berust op hele andere waarden en uitgangspunten. Wat we moeten ontwikkelen is een geëngageerde subjectiviteit. Want alleen daaruit wordt een herverbeelding mogelijk van een toekomst die ontsnapt aan het huidige crisiskapitalisme.
Over Arthur en Jarmo Berkhout
De tweelingbroers Arthur en Jarmo Berkhout (1992) zijn schrijvers en activisten. In 2022 verscheen hun eerste boek, Anti-nihilisme: engagement in de 21ste eeuw, bij Uitgeverij Pluim. Jarmo studeerde filosofie in Amsterdam waar hij zich specialiseerde in het werk van Adorno en kritische theorie; Arthur studeerde geschiedenis en filosofie in Amsterdam en Wenen en houdt zich voornamelijk bezig met Marx en Deleuze. Hun actieve deelname aan de Maagdenhuisbezetting van 2015 vormde het begin van hun engagement. Beiden zijn betrokken bij het Amsterdamse kraakcollectief Mokum Kraakt, waarmee ze momenteel werken aan een boek over heden en toekomst van kraken en de woonstrijd.
Lees meer over de broers in dit interview