9-4-2020 - Tip van Maartje

In deze roman beschrijft Pauline Broekema de familiegeschiedenissen van twee Joodse families uit Noord Nederland. De hoofdpersonen zijn Mies Wolf en Meijer Nieweg die elkaar kort voor de Tweede Wereldoorlog ontmoeten en zich vestigen in Appingedam. Ze krijgen al snel een dochtertje Sara.

Als de Tweede Wereldoorlog uitbreekt moet Meijer zich melden om naar Westerbork te gaan. Mies en Sara blijven achter en horen maar niets van hem. Er vinden razzia’s plaats en Mies krijgt van de zenuwen last van haar ogen. Oogarts Bos in Groningen behandelt haar en geeft zijn telefoonnummer voor als ze hulp nodig heeft. Hij speelt een belangrijke rol in het verzet en kan patiënten tijdelijk onderbrengen in het Rooms Katholiek Ziekenhuis aan de Hereweg. Als Mies belt omdat ze niets meer ziet wordt ze daar opgenomen samen met haar buurmeisje Leen, dat haar bijstaat, en met haar dochtertje Sara. Dokter Bos heeft banden met de verzetsman Overdiep. Die haalt hen op en laat hen onderduiken in Fryslân. Mies en Leen bij hoofdmeester Attema in Oudehaske en Sara bij de familie Van Der Spoel in Nijehorne.

Na lange angstige jaren van binnen zitten worden Mies en Sara na de bevrijding herenigd. Ze wonen kort in Appingedam, maar trekken al snel in bij de zuster van Mies, die samen met haar man een textielzaak heeft in Heerenveen. Het leven wordt niet meer wat Mies er voor de oorlog van verwacht had. Het duurt jaren voor bekend is dat 90% van de joden uit Noord Nederland afgevoerd en vermoord is. Ook Meijer blijkt al in 1942 overleden te zijn.

Pauline Broekema heeft deze verhalen gebaseerd op archiefstukken, boeken en brieven. Het is allemaal waargebeurd. Van Pauline Broekema hoorde ik dat de titel ontleend is aan een Bijbeltekst uit Psalm 139: “Woonde ik aan het uiterste der zee; ook daar zou Uw hand mij geleiden”. Zij bedoelt ermee dat er altijd mensen om je heen zijn om te helpen.

Het is een boeiende geschiedenis omdat het zich zo dichtbij afspeelt en de levens van de verzetsmensen en de onderduikers beide zo goed beschreven worden. Het boek roept een enorme bewondering op voor de mensen die ieder op hun eigen manier hebben geholpen om joodse mensen door de oorlog te slepen.

Maartje

Medewerker Informatie & Advies bij dbieb

Ik ben Maartje van Sluis en heb altijd al veel van lezen gehouden. Als kind verstopte ik mij met een boek om niet gestoord te worden. Tegenwoordig ben ik meer een doener, maar ik lees nog graag psychologische romans over relaties, familiegeschiedenis en emigratie. Ook lees ik graag boeken over geschiedenis, reizen, natuur en landschap. Voor deze pagina schrijf ik regelmatig uitgebreide aanbevelingen voor boeken, maar voor wie meer tips wil hebben: op Librarything staat een volledig overzicht van wat ik zoal lees, met een sterrenwaardering erbij.

In mijn werk voor dbieb houd ik mij vooral bezig met de digitale bibliotheek: de Online Bibliotheek, de apps van dbieb, digitale bestanden en de website van de bibliotheek.