25-5-2023 - Tip van Richtje

De ontwortelden is een vertaling van het boek Les déracinés van de Franse schrijfster Catherine Bardon en is het eerste deel van een driedelig epos over de Oostenrijkse familie Rosenheck. Het epos is fictie, maar is wel gebaseerd op werkelijke gebeurtenissen.  

Het verhaal begint in het Wenen in het begin van de dertiger jaren van de vorige eeuw. Wanneer hoofdpersoon Wilhelm Rosenheck, wiens vader wil dat hij de drukkerij van de familie op termijn gaat leiden, besluit de journalistiek in te gaan. De familie Rosenheck is Joods, maar niet praktiserend, en voelt zich Oostenrijks burger. Wilhelm ontmoet Almah Kahn, dochter van een schatrijke Joodse familie, en wordt verliefd op haar. Als zijn gevoelens voor haar worden beantwoord lacht de wereld hen tegemoet. In 1935 voelt men in Oostenrijk het naderend onheil vanuit nationaal-socialistisch Duitsland, de pers wordt steeds meer gecensureerd. De twee geliefden gaan trouwen, maar zien de toekomst steeds duisterder in, in een land waar het anti-semitisme steeds erger wordt.

In 1938 trekken de troepen van Hitler het land binnen en de Anschluss is een feit. De positie van het tweetal, dat inmiddels een zoontje heeft gekregen, wordt onhoudbaar. Na veel moeite en tijd lukt het hen te vluchten naar Zwitserland, waar ze tijdelijk in een vluchtelingenkamp verblijven. In Zwitserland kunnen ze niet blijven, ook de meeste andere Europese landen nemen geen vluchtelingen op. De Joint (joodse humanitaire organisatie) zoekt vrijwilligers om in de Dominicaanse Republiek een soort kolonie te stichten. Wilhelm en Almah besluiten zich aan te melden met in hun achterhoofd niet naar de Dominicaanse Republiek te gaan maar zich in Amerika te vestigen.  Na een lange reis - via Lissabon - aangekomen op Ellis Island accepteert ook Amerika geen vluchtelingen meer, zodat ze toch in de Dominicaanse republiek terechtkomen waar ze met een groep Joodse kolonisten vanuit het niets een soort kibboets moeten oprichten'; ze moeten zich daar opnieuw wortelen. 

Wat dit dikke boek voor mij zo aantrekkelijk maakt is dat het de lezer helemaal meesleept in het verhaal. Het leest als een avonturenroman, maar dan met tragische elementen. En het heeft raakvlakken met de huidige problematiek rond vluchtelingen. Daarbij is het geschreven in heldere taal. Wat mij betreft maar snel naar het tweede deel van het epos! 

Richtje

Medewerker Informatie & Advies bij dbieb

Als kind hield ik al van lezen. (Mijn moeder moest me alles drie keer zeggen voor ze me uit mijn boek kon sleuren). Zoals veel mensen lees ik de laatste jaren minder, maar de liefde voor boeken gaat nooit weg. Ook voor de Franse taal heb ik warme gevoelens. Als ik een leuk franstalig boek heb gelezen dat ook in het Nederlands is verschenen kun je daarvan hier een klein verslagje lezen. Nederlandstalige literatuur/lectuur vergeet ik natuurlijk niet.